Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) bugün açıkladığı verilere göre, ülkede doğuşta beklenen yaşam süresi 77,3 yıl oldu. Yeni doğmuş bir bireyin mevcut ölümlülük risklerine maruz kalması durumunda yaşaması beklenen ortalama yıl sayısı olarak tanımlanan “doğuşta beklenen yaşam süresi” 2020-2022 istatistik döneminde 77,5 yıl olarak açıklanmıştı.
Kadınların yaşam süresi erkeklerden uzun olmayı sürdürürken, bu 2021-2023 döneminde kadınlarda 80 yıl oldu. Bir önceki dönemde kadınların yaşam süresi 80,3 yıl olarak açıklanmıştı.
Erkeklerde ise doğuştan beklenen yaşam süresi 2021-2023’te 74,7 yıl oldu; bir önceki dönemde bu 74,8 yıl olarak kaydedilmişti.
Genel olarak yaşam süresinde kadınlar erkeklerden daha uzun yaşamakta olup erkekler ve kadınlar arasındaki doğuşta beklenen yaşam süresi farkı 5,3 yıl oldu.
15 yaşındakiler için beklenen yaşam süresi 63,5
Çalışma çağının başlangıcı olarak nitelenen 15 yaşındaki kişilerin ortalama kalan yaşam süresi 63,5 yıl oldu. Erkekler için bu süre 60,9 yıl iken kadınlarda 66,1 yıl olarak hesaplandı.
30 yaşındaki kişiler için beklenen yaşam süresi de 49,1 yıl olarak saptandı. 30 yaşındaki erkekler için beklenen yaşam süresi 46,6 yıl olurken, kadınlarda bu 51,5 yıl oldu. Bu da söz konusu yaş diliminde kadın ve erkek arasındaki beklenen yaşam süresi farkının 4,9 yıl olduğu anlamına geliyor.
50 yaşındaki kişiler için beklenen yaşam süresi 30,1 yıl oldu
Türkiye genelinde, 50 yaşında olan bir kişinin kalan yaşam süresi ortalama 30,1 yıl oldu. Erkekler için bu süre 27,8 yıl iken kadınlarda 32,3 yıl.
65 yaştakilerde de kadınların beklenen yaşam süresinin erkeklerden 3,3 yıl daha fazla olduğu görüldü.
Türkiye’de 2021-2023 dönemi hayat tabloları verilerine göre, 65 yaşında olan bir kişinin kalan yaşam süresi ortalama 17,4 yıl olarak hesaplandı. Erkekler için bu süre 15,7 yıl iken kadınlarda 19 yıl oldu. Diğer bir ifade ile 65 yaşındaki kadınların erkeklerden ortalama 3,3 yıl daha uzun yaşaması bekleniyor.
Doğuşta beklenen yaşam süresinin en yüksek olduğu il ise 80,8 ile Tunceli olurken, onu 79,7 yıl ile Şırnak ve Mardin takip etti. Beklenen yaşam süresinin en düşük olduğu il ise 76,1 yıl ile Kilis oldu. Kilis’i, 76,2 yıl ile Gaziantep ve 76,8 yıl ile Adana izledi.
Erkeklerde en uzun yaşam süresine sahip il Tunceli olurken, onu Mardin ve Bingöl izledi. Erkeklerde beklenen yaşam süresinin en düşük olduğu il ise yine Kilis. Kilis’i Gaziantep ve Kırklareli ile Edirne ve Adana takip etti.
Son istatistiklerde de erkeklerin yaşam süresi kadınlardan kısa oldu. İstanbul’da Kapalı Çarşı’da tavla oynayan iki erkek esnaf görülüyor. Fotoğraf: Rainer Hackenberg/dpa/picture alliance
Kadınlarda da en uzun yaşam süresine sahip il Tunceli
Kadınlarda doğuşta beklenen yaşam süresinin en yüksek olduğu kent 83,6 yıl ile Tunceli oldu. Onu Şırnak ve Muğla izledi. Kadınlarda beklenen yaşam süresinin en düşük olduğu il ise 78,7 yıl ile Gaziantep oldu. Gaziantep’i, Kilis ve Kütahya ile Hatay takip etti.
İstanbul’da doğuşta beklenen yaşam süresi 78,6 yıl oldu. En fazla nüfusun bulunduğu metropolde, doğuşta beklenen yaşam süresinde 78,6 yıl ile Türkiye ortalamasının üstünde yer aldı. Bu değer, erkeklerde 75,8 yıl iken, kadınlarda 81,3 yıl oldu.
Ankara’da doğuşta beklenen yaşam süresi 79,2 yıl. Böylece Ankara Türkiye ortalamasının üstünde yer aldı. Bu değer, erkeklerde 76,5 yıl iken kadınlarda 81,8 yıl oldu.
Eğitim düzeyi yükseldikçe ömür uzuyor
Eğitim düzeyine göre beklenen yaşam süresi incelendiğinde de, eğitim seviyesi yükseldikçe beklenen yaşam süresinin de uzadığı dikkat çekti. Her yaştaki beklenen yaşam süresi, düşük eğitime sahip kişiler arasında daha az olurken, artan eğitim düzeyi ile birlikte beklenen yaşam süresinin de arttığı tespit edildi.
Cinsiyet ayrımında, eğitim düzeyine göre beklenen yaşam süresine bakıldığında, hem erkek hem de kadınlarda eğitim düzeyi yükseldikçe beklenen yaşam süresinin de arttığı tespit edildi. Ortaöğretim altı eğitim seviyesi ile yükseköğretim eğitim seviyesine sahip 30 yaşındaki kişilerin beklenen yaşam süreleri arasındaki farkın 5 yıl civarında olduğu görüldü.
DW/ETO,BÖ
DW Türkçe’ye engelsiz nasıl ulaşabilirim?
